Ostatni wielki mistrz jogi, B.K.S. Iyengar, w podstawowym podręczniku jogi pt. „Światło jogi” opisał 200 asan.
Asana to trzecia dyscyplina praktyki jogi:
- Yama – normy współżycia społecznego
- Niyama – praktyka indywidualna
- Asana – dyscyplina fizyczna
- Pranayama – kontrola oddechu
- Pratyahara – wycofanie zmysłów
- Dharana – koncentracja
- Dhyana – medytacja
- Samadhi – stan zintegrowanego umysłu, wyzwolenie
Czym jednak jest asana?
Asana to forma osiągana przez ciało, podczas której zachodzą typowe dla niej procesy psychofizyczne. Te z kolei prowadzą do powściągnięcia poruszeń umysłu, więc jego wyciszenia. Wypełnieniem pozycji jest oddech i świadomość, dlatego asanę uznaje się za kompletną, gdy praktykujący jest zdolny w niej do swobodnych, regularnych oddechów, w trakcie których jego umysł może utrzymać uważność w każdej komórce ciała. Jeśli umysł i ciało nie integrują się za pomocą oddechu, mamy do czynienia wyłącznie z pozycją gimnastyczną, która nie ma wpływu na stan świadomości.
W jodze Iyengar zwraca szczególną uwagę na ustawienie i wyrównanie ciała we wszystkich trzech płaszczyznach – przedniej, bocznej i środkowej. Jeśli mamy mówić o zdrowym ciele, to kluczowe jest utrzymanie w nim tej harmonii. Iyengar w swojej pracy odkrył, że wyrównywanie dysproporcji pomiędzy wymienionymi płaszczyznami ma niezbędne znaczenie dla przywracania równowagi na poziomie fizycznym, fizjologicznym, energetycznym, psychicznym i mentalnym. Jeśli jedna strona ciała jest słabsza, to nierównowaga prowadzi do pogłębiania dysproporcji. Asany działając wszechstronnie, powodują wyrównanie na wszystkich poziomach, pod warunkiem umiejętnego i poprawnego prowadzenia. Należy pamiętać, że nieumiejętna praktyka może mieć odwrotny skutek od zamierzonego.
B.K.S. Iyengar podkreślał, że joga jest tylko jedna, a jego sposób podejścia wynikał ze zrozumienia, jak głębokimi narzędziami są asany. To dlatego zaczynającym wchodzić w świat jogi, proponujemy zacząć właśnie od poznania asan w naszym materiale wideo, nim przejdą do kolejnych etapów, np. Kursu Gurujiego. Dzięki odpowiedniemu podejściu do ciała, dokładności wykonania asan, ale i refleksji nad swoją pracą i wchodzeniem w pozycje, obudzisz świadomość w każdej komórce ciała.
Liczba i wszechstronność asan jest tak bogata, ponieważ dotyczą one wszystkich rejonów w ciele. Ich praktyka dotyka każdego nerwu, ścięgna, stawu, kości, gruczołu, organu, pozwalając uniezależnić się od ograniczeń ciała, by móc sprostać wymogom stawianym przez życie. Wykonywanie nawet bardzo skomplikowanych asan jest absolutnie możliwe, po wcześniejszym, gruntownym przygotowaniu się do nich, ćwicząc te znacznie prostsze. Razem z radzeniem sobie ze sferą fizyczną, przychodzi radzenie sobie ze sferą psychiczną, stabilizacja i wyrównywanie skrajnych stanów stresu czy euforii, wprowadzając jaśniejszy osąd rzeczywistości. Praktyka asan przez swoje bardzo głębokie działanie wpływa na sferę rozumową i mentalną. Pojawia się analityczny, szybko działający rozum, który potrafi szybko rozwiązywać problemy.
Tak, na początku nie jesteśmy w stanie ogarnąć ciała, bo trudno jest nam rozpoznać wszystkie jego części i skoordynować je. Później zaczynamy rozumieć je i stajemy się świadomi zależności między nimi. Co więcej, prawo przyczyny i skutku przenosimy na życie codzienne. Sensem praktyki jogi jest bowiem to, by wiedzę, którą się zyskuje, implementować do życia zawodowego czy rodzinnego. Zarządzanie całym organizmem jest kluczowe w każdej sytuacji, bez względu na to, jak abstrakcyjnie może brzmieć to przed rozpoczęciem praktyki. Zupełnie jak fakt, że praktykując pozycje, trenujemy umysł – nie dodają do siebie informacje, a odejmując zbędne.
Pomimo tego że asany mają głębokie działanie psychofizyczne i terapeutyczne, nie należy traktować ich jako lekarstwa na konkretną dolegliwość. Nie wystarczy stanąć na głowie przy bólu głowy, ale wykonać właściwie całą sekwencję asan, które rozwiążą problem, a proces, który niosą, zafunkcjonował. Nawet niewielkie przesunięcia powodują zmianę sekwencji w kontekście terapeutycznym. Stąd podstawą codziennej praktyki są nasze sesje.
Na kolejne stronie dowiesz się, jak dzielimy asany.